Effecten op Natura 2000-gebied
Activiteiten kunnen stikstofoxiden (NOx) en ammoniak (NH3) uitstoten. Dat zijn vormen van stikstof die zich via de lucht verplaatsen. Het neerslaan van stikstof heet (stikstof)depositie. Deze stikstofdepositie kan significante nadelige gevolgen hebben voor de Natura 2000-gebieden waar dit terecht komt. Zo kan bijvoorbeeld de plantensamenstelling veranderen waardoor habitattypes worden aangetast en leefgebieden voor diersoorten kunnen verdwijnen.
Stikstofuitstoot, en daarmee dus stikstofdepositie, kan worden veroorzaakt door veel verschillende activiteiten of projecten. Denk daarbij bijvoorbeeld aan activiteiten als woningbouw, landbouw, industrie, verkeer en evenementen. Of de stikstofuitstoot als gevolg van een activiteit leidt tot stikstofdepositie op een Natura 2000-gebied, kan worden berekend met het wettelijk voorgeschreven rekenprogramma AERIUS Calculator. Indien uit de AERIUS-berekening blijkt dat er sprake is van stikstofdepositie in een Natura 2000-gebied, zullen de effecten hiervan nader onderzocht moeten worden.
Indien uit de AERIUS-berekening blijkt dat er door een activiteit of project sprake is van een toename van stikstofdepositie op stikstofgevoelig habitat in een Natura 2000-gebied, kan er mogelijk sprake zijn van een vergunningplicht. Hoe hoger de stikstofuitstoot en stikstofdepositie is, hoe moeilijker het is om negatieve gevolgen uit te sluiten. Het is dan ook belangrijk om de stikstofuitstoot door de activiteiten zo laag mogelijk te houden. Er kan bijvoorbeeld gekeken worden naar nieuwbouw zonder gasaansluiting, het inzetten van schonere machines, handmatig werken of het gebruik van technieken die ervoor zorgen dat de uitstoot vermindert, zoals bepaalde NOX-filters.
AERIUS is een programma waarmee neerslag (depositie) van stikstof op Natura 2000-gebieden binnen Nederland wordt berekend, gemonitord en geregistreerd. Meer informatie hierover kunt u vinden op de website van AERIUS: https://www.aeriusproducten.nl/.
Naast de gevolgen van stikstofdepositie kan er bij een activiteit of project ook sprake zijn van andere effecten (ook wel ‘overige effecten’ genoemd). Als een activiteit wordt uitgevoerd in of in de directe nabijheid van een Natura 2000-gebied, kan dat leiden tot negatieve gevolgen op leefgebieden en diersoorten. Denk daarbij aan verstorende effecten zoals licht, geluid, trillingen of veranderingen in het grondwater. Naast verstoring kan er ook leefgebied verloren gaan door bijvoorbeeld graafwerkzaamheden. Meer informatie hierover vindt u op onze pagina Bescherming van natuurgebieden.
In Nederland worden veel evenementen in natuurrijke omgevingen georganiseerd. Een deel van deze evenementen vindt in of nabij Natura 2000-gebieden plaats. Het karakter van deze evenementen is erg verschillend: van een kleinschalige hardloopwedstrijd of een theatervoorstelling tot een muziekfestival met veel bezoekers. Het houden van een evenement in of nabij Natura 2000-gebieden kan negatieve effecten hebben op dat gebied. Vaak leidt een evenement tot verstoring van bijvoorbeeld vogels of het beschadigen van beschermde natuur of leefgebied. Ook is er bij een evenement meer verkeer (bezoekers en personeel), worden er machines gebruikt bij de op- en afbouw en worden er soms aggregaten ingezet. Dit kan allemaal leiden tot stikstofuitstoot en stikstofdepositie. Daarom is het belangrijk om de stikstofuitstoot en -depositie in kaart te brengen. Zo kan bepaald worden of er een vergunning nodig is.
Of een evenement leidt tot significant negatieve effecten, valt vooraf niet te zeggen. Dat is afhankelijk van de locatie, het type evenement en het moment van het jaar. Een evenement moet daarom ecologisch beoordeeld worden.
Zie ook deze brochure: Natuurbescherming en evenementen.
